Dnia 14 września 2017 r. do Muzeum Regionalnego zawitali Panowie Józef Dąbkowski ze Szczecina i Lucjan Dąbkowski z Warszawy, którzy wyrazili chęć przekazania do zbiorów instytucji Krzyża Komandorskiego z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski nadanego pośmiertnie przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego w 2009 roku żołnierzowi podziemia antykomunistycznego, komendantowi Powiatu „Noc” i „Tatry”, Zygmuntowi Dąbkowskiemu pseud. „Krym”.
Krzyż z Gwiazdą przed przekazaniem należał do Pana Józefa – rodzonego brata odznaczonego. Pan Lucjan jest bratem stryjecznym „Kryma” i to on zorganizował spotkanie w Muzeum. Podczas rozmowy Goście podzielili się swoimi wspomnieniami związanymi z Zygmuntem Dąbkowskim. Pan Józef podpisał dokumenty przekazania orderu oraz fotografii swojego brata. Wizyta była okazją do zwiedzenia ekspozycji Muzeum oraz odwiedzin grobu rodziny Dąbkowskich, gdzie znajduje się również symboliczne miejsce pochówku Zygmunta Dąbkowskiego.
Zygmunt Dąbkowski „Krym”
Ur. 20 III 1925 w Borsukach (gm. Zatory, pow. Pułtusk). Od 1942 żołnierz AK, a w 1945 – ROAK. Dowództwo ROAK skierowało go jako „wtyczkę” do pracy w PUBP w Pułtusku. Jesienią 1945 przekazał dla potrzeb podziemia kartotekę konfidentów z terenu tego powiatu.
Zagrożony zdekonspirowaniem i aresztowaniem w lutym 1946 zbiegł do partyzantki, dołączył do oddziału WiN Albina Gąsiewskiego „Mikołaja” z Obwodu Ostrów Mazowiecka. Po rozbiciu komend Inspektoratu Mazowieckiego i Obwodu Pułtusk ROAK doprowadził w październiku 1946 do podporządkowania struktur pułtuskiego ROAK Okręgowi WiN Białystok. Brał udział w rozbiciu więzienia w Pułtusku 25 XI 1946. W Zrzeszeniu WiN pełnił funkcję zastępcy prezesa Obwodu Pułtusk (krypt. „Paulina”).
Wraz z 80 podkomendnymi ujawnił się podczas „amnestii” w kwietniu 1947. W maju 1947 wznowił działalność niepodległościową. Zlecił Janowi Kmiołkowi zorganizowanie zawiązku oddziału partyzanckiego. Latem 1948 podporządkował się komendantowi Białostockiego Okręgu NZW. W październiku 1948 mianowany komendantem najpierw batalionu terenowego, a wkrótce potem nowej struktury NZW – Powiatu (krypt. „Noc” i „Tatry”), obejmującego część pow. Pułtusk i Ostrów Mazowiecka.
Na skutek zdrady jednego z podkomendnych 12 VI 1949 został otoczony wraz z Bolesławem Kulesza „Pomstą” i Kazimierzem Ampulskim „Tęczą” przez grupę operacyjną UB i KBW w Zamłyniu pod Długosiodłem. Podczas brawurowej próby przebicia się z okrążenia wszyscy trzej zostali ranni. Mimo beznadziejnego położenia partyzanci do końca ostrzeliwali się, a ostatnie naboje przeznaczyli dla siebie. Miejsce ich pochówku pozostaje nieznane.
biogram ze strony: wilczetropy.ipn.gov.pl
